Bədəndə Səpkilər Niyə Əmələ Gəlir? Səbəbləri və Müalicə Yolları
Bədəndə Səpkilər Niyə Əmələ Gəlir? Səbəbləri və Müalicə Yolları
Bədəndə qəfil yaranan səpkilər bir çox insan üçün həm narahatedici, həm də qorxulu ola bilər. Xüsusilə, səpkilər qaşınma, qızartı, qabıqlaşma və ya ağrıyla müşayiət olunursa, bu hal bir xəstəliyin əlaməti də ola bilər. Bu yazıda bədəndə səpkilərin yaranma səbəbləri, növləri və müalicə üsulları barədə ətraflı məlumat verəcəyik.
Bədəndə Səpkilər Nədir?
Səpkilər dəridə müxtəlif formalarda (nöqtə, qabarıqlıq, qızartı, qabıq) özünü göstərən dəri reaksiyalarıdır. Onlar lokal (məsələn, qol, ayaq və ya bel nahiyəsi) və ya bütün bədəni əhatə edə bilər.
Bədəndə Səpkilərin Əsas Səbəbləri
1. Allergik reaksiyalar
Ən çox rast gəlinən səbəblərdən biridir. Bədən bir maddəyə qarşı həssaslıq göstərdiyində allergik səpkilər əmələ gələ bilər. Aşağıdakılar allergiyaya səbəb ola bilər:
Qida məhsulları (yumurta, çərəzlər, süd, dəniz məhsulları və s.)
Dərmanlar (antibiotiklər, ağrıkəsicilər və s.)
Bitkilər, polenlər
Heyvan tükləri
Kimyəvi maddələr (kosmetik vasitələr, yuyucu tozlar və s.)
2. Dəri xəstəlikləri
Bəzi dermatoloji xəstəliklər də səpkilərə səbəb ola bilər:
Atopik dermatit (egzema)
Sedef xəstəliyi (psoriaz)
Urtikarya (qabarıq səpkilər)
Kontakt dermatit (birbaşa təmasla yaranan səpkilər)
3. Virus və bakterial infeksiyalar
Xüsusilə uşaqlarda və zəif immunitetli şəxslərdə:
Qızılca
Suçiçəyi
Herpes
HPV və digər viruslar
4. Stress və psixosomatik faktorlar
Gərginlik və psixoloji travmalar zamanı bədəndə səpkilər yarana bilər. Bu səpkilər adətən qaşınır və təkrar edə bilər.
5. Günəş və isti hava
Günəşə uzun müddət məruz qalmaq və ya istidən tərləmə nəticəsində “isti səpkilər” adlanan qırmızı nöqtələr əmələ gələ bilər.
6. Parazitlər və göbələk infeksiyaları
Qoturluq (scabies)
Dəri göbələkləri (məsələn, ayaq göbələyi)
Bu cür hallarda səpkilər qaşınmalı və yoluxucudur.
Bədəndə Səpkilərin Növləri
Qırmızı səpkilər: Qızartı ilə müşayiət olunur, adətən allergiyadan qaynaqlanır.
Su ilə dolu səpkilər: Suçiçəyi, herpes kimi infeksiyalarda rast gəlinir.
Ağ qabarıqlar və ya irinli səpkilər: Akne və ya bakterial infeksiyaların göstəricisi ola bilər.
Quru səpkilər: Egzema və atopik dermatitdə tez-tez görünür.
Bədəndə Səpkilər Nə Zaman Təhlükəlidir?
Aşağıdakı hallarda mütləq dermatoloqa müraciət edilməlidir:
Səpkilər yayılırsa və 2-3 gündən artıq davam edirsə
Hərarət, titrəmə, halsızlıq müşayiət olunursa
Nəfəs almaqda çətinlik yaranırsa (anafilaksi riski)
Səpkilər irinli və ya qanlı xarakter alırsa
Müalicə və Evdə Tətbiq Oluna Biləcək Yollar
Həkim müdaxiləsi
Dəri testləri ilə allergiya mənbəyi müəyyən edilir.
Antihistamin preparatlar (allergiya üçün)
Kortikosteroid kremlər
Antibiotik və ya antiviral dərmanlar (əgər səbəb infeksiyadırsa)
Təbii vasitələr (yalnız yüngül hallarda)
Aloe vera geli (sakitləşdirici təsir)
Gülümbahar və ya çobanyastığı dəmləməsi
Soyuq kompres (qaşıntını azaltmaq üçün)
Səpkilərdən Qorunmaq Üçün Nələrə Diqqət Edilməlidir?
Yeni kosmetik məhsulları test etmədən istifadə etməyin
Hipoallergen sabun və şampunlara üstünlük verin
Stresi idarə edin, kifayət qədər yuxu alın
Hərarətli və nəm mühitlərdən uzaq durun
Qida allergiyalarına qarşı diqqətli olun
Nəticə
Bədəndə səpkilər müxtəlif səbəblərlə yarana bilər və hər biri fərqli yanaşma tələb edir. Səpkilər sadə allergiyadan tutmuş ciddi infeksiyalara qədər geniş səbəblərə bağlı ola bilər. Özünüzə diaqnoz qoymaq əvəzinə, vaxtında ixtisaslı dermatoloqa müraciət etmək həm səpkilərin səbəbini tapmaq, həm də düzgün müalicə almaq baxımından vacibdir.
Açar sözlər:
bədəndə səpkilər niyə yaranır, dəridə qızartı və qaşınma, allergik səpkilər, səpkilər üçün müalicə, dermatoloq Bakıda